"Tội ác và trừng phạt" (Crime and Punishment) là kiệt tác văn học của nhà văn Nga Fyodor Dostoevsky, xuất bản năm 1866. Tác phẩm xoay quanh nhân vật Raskolnikov, một sinh viên nghèo ở St. Petersburg, người đã giết một bà lão cho vay nặng lãi để "lấy tiền làm việc thiện".

Tuy nhiên, sau tội ác, anh không thể thoát khỏi dằn vặt lương tâm và khủng hoảng tinh thần. Truyện là hành trình từ biện minh triết lý lạnh lùng đến sự thức tỉnh đạo đức, từ tội lỗi đến ăn năn, thể hiện chiều sâu tâm lý con người và những giằng co giữa thiện – ác.

Với giọng văn sắc sảo và phân tích tâm lý bậc thầy, Dostoevsky đã tạo nên một tác phẩm triết học – tâm lý có sức ám ảnh lớn, đặt ra câu hỏi muôn thuở: Liệu có thể biện minh cho tội ác vì mục đích cao cả?