"Từ lý thuyết đến thực hành" là một truyện ngắn trào phúng đặc sắc của Vũ Trọng Phụng, nhà văn hiện thực nổi tiếng với lối viết châm biếm sắc sảo, phơi bày sự giả dối và đạo đức giả trong xã hội tiểu tư sản và quan lại thời kỳ trước Cách mạng.

Truyện kể về một nhân vật mê lý thuyết giáo dục kiểu Tây hóa, suốt ngày nói chuyện về cách nuôi dạy con cái theo đúng “khoa học”, “tâm lý học” hiện đại. Tuy nhiên, khi rơi vào tình huống thực tế – như khi con làm sai hay đòi hỏi vượt giới hạn – thì anh ta ngay lập tức nổi nóng, đánh đập, chửi mắng y như những ông bố cổ hủ mà mình từng phê phán.

Bằng giọng văn mỉa mai, sâu cay, Vũ Trọng Phụng phơi bày sự đối lập giữa lời nói và hành động, đồng thời đả kích thói sính Tây, sính lý thuyết nhưng không hiểu thực tế, một căn bệnh phổ biến trong tầng lớp trí thức nửa mùa đương thời. Truyện ngắn ngắn gọn nhưng giàu tính phê phán và vẫn còn nguyên giá trị đến hôm nay.